INHOUDSOPGAVEWat is collimeren eigenlijk?Theoretische achtergrond de optische onderdelen de optische assen collimatiefouten - type 1A fout - type 1B fout - type 2 fout - type 3 fout - type 4 fout Het collimeren inleiding 1. zet de focuser haaks 2. offset de vangspiegel 3. centreer de vangspiegel 4. kantel de vangspiegel 5. Kantel de hoofdspiegel 6. Check de optische as 7. Doe de stertest 8. Check de finder Vangspiegel: offset of niet? Collimatie gereedschap de stip op de hoofdspiegel het kijkgaatje de eenvoudige kijkbuis de kijkbuis met kruisdraad de cheshire de gecombineerde buis de laser collimator de autocollimator het centreermasker Maken van collimatie gereedschap |
De autocollimatorDe naam suggereert dat dit apparaat automatisch je telescoop collimeert-helaas: dat is niet zo. Het is een andere variant op de eenvoudige kijkbuis met een spiegeltje achter het gaatje in de voorkant. Er zit een doorschijnende stip in het in midden van dat spiegeltje om doorheen te kunnen kijken en het spiegeltje staat perfect loodrecht op de kijkbuis waar die in zit. De autocollimator wordt gebruikt na stap 5, om alles te controleren. Als de hoofdspiegel precies loodrecht op de as van de autocollimator staat zie je, als je in de autocollimator kijkt, je eigen pupil talloze keren gereflecteerd via alle spiegels en zeer vergroot, zodat het beeld zwart is. Indien niet goed gecollimeerd, kun je gereflecteerd licht zien van de lucht of je plafond via de multiple reflecties. Echter: evenals de laser maakt de autocollimator geen onderscheid tussen type 1A en type 1B fouten. Een zwart beeld betekent danook alleen maar iets als de Cheshire uitwijst dat de stip op de spiegel binnen de tolerantiegrenzen gecentreerd is. Hij kan helpen om de relatief onbelangrijke type 1B fout verwaarloosbaar klein te maken (hoewel een laser daar geschikter voor is), maar hij detecteert niet de zeer belangrijke type 1A fout, die dan nog steeds met de Cheshire moet worden opgespoord en gecorrigeerd. Het is zelfs zo dat, nadat je met de laser hebt gecollimeerd, de autocollimator zwart wordt waar de straal de hoofdspiegel ook raakt. Zelfs een grote type 1A fout zal hij niet ontdekken.Meer gegevens over de autocollimator zijn te vinden in het boekje "Perspectives on collimation", door Vic Menard en Tippy D'Auria. De auteurs maken geen onderscheid in type 1A en type 1B fouten en doen geen moeite een analyse te maken van tolerantiegrenzen. Ik beveel het apparaat niet aan (met een uitzondering: wellicht is er een bruikbare autocollimator te maken voor widefield fotografie). Het centreermaskerNeem een stuk papier of halfdoorschijnend plastic, groot genoeg om over de opening van de telescoopbuis te plaatsen. Maak een cirkel zo groot als de hoofdspiegel en centreer die over de telescoopbuis. Dit is nuttig in stap 6, als je de centrering van de optische as in de telescoopbuis wil checken. Als je besloten hebt tot een maximaal toegestane fout, vermenigvuldig die dan met 2 en teken een cirkel precies zover om de eerste. Als je de binnenste cirkel kunt zien is de collimatie niet helemaal goed, maar zolang je de buitenste niet kunt zien is hij binnen de tolerantiegrens.
Go to: main menu
Go to: A 20 inch f/3.6 computerized Dobsonian Email to: Jan van Gastel |