INHOUDSOPGAVE

Wat is collimeren eigenlijk?
Theoretische achtergrond
 de optische onderdelen
 de optische assen
 collimatiefouten
 - type 1A fout
 - type 1B fout
 - type 2 fout
 - type 3 fout
 - type 4 fout
 Het collimeren
 inleiding
 1. zet de focuser haaks
 2. offset de vangspiegel
 3. centreer de vangspiegel
 4. kantel de vangspiegel
 5. Kantel de hoofdspiegel
 6. Check de optische as
 7. Doe de stertest
 8. Check de finder
 Vangspiegel: offset of niet?
 Collimatie gereedschap
 de stip op de hoofdspiegel
 het kijkgaatje
 de eenvoudige kijkbuis
 de kijkbuis met kruisdraad
 de cheshire
 de gecombineerde buis
 de laser collimator
 de autocollimator
 het centreermasker
 Maken van collimatie gereedschap
Type 3 fout: de gecombineerde optische as wordt niet onder een hoek van 90 graden afgebogen
Standaard vangspiegels en vangspiegelhouders zijn geconstrueerd om de optische as onder 90 graden af te buigen. Gezien vanaf het brandpunt hoort een ellips er als een cirkel uit te zien. Een hoek van meer of minder dan 90 graden laat de vangspiegel er in het collimatieproces ellipisch in plaats van cirkelvormig uitzien en kan ook aanleiding geven tot vignettering (blokkeren van licht aan een of meer van de randen) door een gedeelte van de vangspiegelhouder. Als je gecollimeerd hebt en kijkt naar de reflectie van de vangspiegel, moet de vangspiegelhouder "on-axis" verschijnen en moet je de zijkant ervan niet kunnen zien. Als je dat wel kunt en hij lijkt gekanteld, moet je de focusseerinrichting wat bijstellen. Een type 3 fout zal geen andere dan de hier vermelde effecten (dus geen astigmatisme of coma) hebben, in tegenstelling tot hetgeen vaak wordt gedacht.

Type 4 fout: de optische as is niet gecentreerd in de telescoopbuis

Als de optische as ver uit het centrum van de telescoopbuis ligt kan er vignettering optreden bij de bovenkant van de buis (of vangspiegelkooi) en dit moet worden voorkomen. Het heeft echter geen optische effecten in de zin van vertekeningen of degradatie van het beeld op zich. Met bepaalde soorten monteringen kunnen problemen optreden omdat een off-axis fout van deze soort geen mooie cirkel zal beschrijven als de montering in declinatie wordt bewogen. Het kan ook problemen geven met het gebruiken van digital setting circles.

volgende pagina

Go to: main menu

Go to: A 20 inch f/3.6 computerized Dobsonian
Go to: A trilateral computerized 20 inch f/5 Dobsonian
Go to: Project: five 12 inch lightweight Dobsonians
Go to: Motorizing a 12 inch lightweight Dobsonian
Go to: 20 inch telescope Go to: Equatorial platform Go to: Scotch mount
Go to: Binocular mount Go to: Dobsonian tips Go to: Bending aluminium
Go to: Collimating Go to: Making a Krupa collimator Go to: Dotting the primary
Go to: A ballhead type telrad/finder mount Go to: Mirror making log of 300 mm mirror
Go to: Using digital finder charts at the eyepiece Go to: Astronomy links
Go to: Building a spherometer Go to: Building a Bath interferometer
Go to: A Foucault-Ronchi tester Go to: Building a mirror making machine
Go to: Astronomy Go: Home

Email to: Jan van Gastel